Szukaj

Zaloguj

Zaloguj się

Jesteś nowym klientem?

Zarejestruj się

Szukaj

Zaloguj

Zaloguj się

Jesteś nowym klientem?

Zarejestruj się
Strona Główna/Artykuły/Firmowe auto w leasingu – kluczowe zasady i przepisy

FIRMOWA MOBILNOŚĆ

Firmowe auto w leasingu – kluczowe zasady i przepisy

Kiedy przedsiębiorca myśli o leasingu jako formie sfinansowania pojazdu, który będzie użytkowany w jego firmie, warto sięgnąć do kanonów i wyjaśnić, czym jest przywołany instrument finansowy.


Data publikacji: 12.01.2024

Data aktualizacji: 16.01.2024

Podziel się:

Według definicji leasing polega na użytkowaniu auta przez przedsiębiorcę, zwanego dalej leasingobiorcą, w określonym czasie oraz na konkretnych warunkach. Korzystający z auta w zamian płaci finansującemu, czyli leasingodawcy, raz w miesiącu ustaloną z góry ratę leasingową. Użytkownik takiego pojazdu, czyli leasingobiorca, nie jest właścicielem samochodu, jednak może go użytkować niemalże bez ograniczeń. Należy jednak dbać o leasingowany pojazd i utrzymywać go w należytym stanie technicznym.

Dla kogo jest leasing?

Z założenia leasing samochodów adresowany jest głównie do przedsiębiorstw i firm. Mogą z tej formy finansowania skorzystać także osoby prywatne, jednak dla tych ostatnich często bardziej opłacalną i łatwiejszą w obsłudze formą finansowania jest zwykły kredyt samochodowy uzyskany w banku. Niektóre firmy świadczące usługi finansowania pojazdów oferują leasing także osobom fizycznym, które jednak prowadzą działalność gospodarczą.

Z leasingu samochodowego korzystają przede wszystkim firmy. Prywatne osoby także mogą leasingować samochody, jednak zdecydowanie częściej wybierają one tradycyjny kredyt bankowy. U niektórych leasingodawców (np. VB Leasing) auto w leasingu mogą nabyć osoby fizyczne, ale prowadzące działalność gospodarczą.

Leasing operacyjny i finansowy – podobieństwa i różnice

W Polsce wyróżnia się dwa rodzaje leasingu – finansowy oraz operacyjny. Czym się od siebie różnią? Podstawowa i bardzo istotna różnica dla przedsiębiorcy to podatek VAT. Leasing operacyjny w ustawie o VAT traktowany jest jako usługa, więc leasingobiorca płaci ten podatek sukcesywnie, od czynszu inicjalnego i każdej raty leasingowej. Stawka VAT wynosi 23%. Z kolei leasing finansowy w ustawie o VAT traktowany jest jako dostawa towarów, w związku z tym przedsiębiorca płaci VAT na początku umowy, od całej wartości transakcji (czynszu i sumy rat). Stawka podatku zależy od przedmiotu leasingu. Dla samochodów ma zastosowanie podstawowa stawka VAT, czyli 23%.

Kolejna istotna kwestia to czas trwania umowy. W przypadku leasingu operacyjnego umowa musi być zawarta na czas oznaczony, zaś minimalny okres umowy nie może być krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji samochodu, tj. 24 miesiące. W leasingu finansowym czas trwania umowy także musi być oznaczony, zaś minimalny okres to 12 miesięcy.

W trakcie trwania umowy leasingu operacyjnego właścicielem samochodu jest leasingodawca, jednak po zapłaceniu ostatniej raty leasingobiorca ma zagwarantowaną możliwość nabycia pojazdu na własność na preferencyjnych warunkach, tj. za określoną w umowie kwotę wykupu. W przypadku leasingu finansowego właścicielem pojazdu w okresie trwania umowy jest leasingodawca, jednak po zapłaceniu ostatniej raty własność pojazdu przechodzi na leasingobiorcę, zaś samochód od początku jest ujęty w środkach trwałych leasingobiorcy.

Bardzo ważną rzeczą jest amortyzacja. W przypadku leasingu operacyjnego odpisów amortyzacyjnych dokonuje leasingodawca, zaś gdy leasingobiorca ma auto w leasingu finansowym, to on sam dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

Podstawowe opłaty klienta, to kolejny aspekt wymagający wyjaśnienia. W leasingu operacyjnym opłaty to: czynsz inicjalny (faktura VAT), miesięczna rata leasingowa (faktura VAT), wykup (faktura VAT) oraz ubezpieczenie samochodu. Gdy mamy auto w leasingu finansowym, do opłat zaliczają się: czynsz inicjalny (faktura VAT), miesięczna rata (nota obciążeniowa), opłata za przeniesienie prawa własności (faktura VAT) i ubezpieczenie pojazdu.

Dla leasingobiorcy ważne są koszty uzyskania przychodu w podatkach dochodowych PIT i CIT. Gdy przedsiębiorca korzysta z leasingu operacyjnego, kosztem dla niego jest czynsz inicjalny oraz cała rata leasingowa. W przypadku pojazdów osobowych, które mają wartość powyżej 150 tys. zł, obowiązuje limit. Do kosztów podatkowych nie zalicza się powyższych opłat w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy. Nieco inaczej jest w przypadku leasingu finansowego, gdzie kosztem dla leasingobiorcy jest amortyzacja środka trwałego oraz część odsetkowa raty leasingowej. W przypadku samochodów aut osobowych o wartości powyżej 150 tys. zł, obowiązuje limit. Do kosztów podatkowych nie zalicza się odpisów amortyzacyjnych w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę 150 tys. zł, zaś dla samochodów elektrycznych – 225 tys. zł.

Leasing operacyjny i finansowy różnią się także możliwością wykupu pojazdu. W pierwszym przypadku leasingobiorcy przysługuje prawo wykupu samochodu po preferencyjnej cenie, jednak minimalna kwota wykupu zależy od stawki amortyzacji oraz okresu trwania umowy. W leasingu finansowym wraz z zapłatą ostatniej raty i opłaty za przeniesienie prawa własności samochód staje się własnością korzystającego.

Leasing w działalności gospodarczej

Częstotliwość płacenia rat leasingowych

W leasingu, podobnie jak w przypadku umów kredytowych, raty opłacamy co miesiąc. Dużą korzyścią jest możliwość stworzenia indywidualnego harmonogramu spłat. W tym celu warto przeprowadzić kalkulację za pomocą kalkulatora leasingowego. Klient w zależności od specyfiki swojej działalności gospodarczej może określić, kiedy chce płacić wyższe raty, a kiedy niższe. W ten sposób w czasie, kiedy firma osiąga większe przychody, raty miesięczne są wyższe, a gdy przychody spadają, maleją także miesięczne raty.

Leasing a zdolność kredytowa

Sposób oraz szczegółowość badania zdolności kredytowej klienta zależy od wartości auta. Gdy jest ona relatywnie niska, leasingodawca może udzielić finansowania tylko na podstawie podstawowych informacji o kliencie oraz ich weryfikacji w bazach danych. Przy wyższej wartości samochodu badana jest zdolność kredytowa, wymagająca przedstawienia dokumentów finansowych. Generalnie, zawsze trzeba posiadać zdolność kredytową, aby zawrzeć umowę leasingu. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność zdolność kredytowa zależy to od wartości pojazdu, który ma być leasingowany.

Kto jest właścicielem leasingowanego auta ?

Gdy wybieramy leasing jako formę finansowania, właścicielem pojazdu w trakcie trwania umowy jest leasingodawca, jednak leasingobiorca korzysta z auta praktycznie bez ograniczeń. Najniższy poziom wpłaty wstępnej i najmniejsza kwota wykupu samochodu po leasingu, to odpowiednio 0% dla leasingu operacyjnego i 0,1% wartości początkowej pojazdu w przypadku leasingu finansowego.

Najkrótszy i najdłuższy okres leasingu

W przypadku leasingu operacyjnego najkrótszy okres finansowania wynosi 24 miesiące, zaś w przypadku leasingu finansowego okres ten wynosi 12 miesięcy. Z kolei najdłuższy okres trwania kontraktu w przypadku leasingu operacyjnego to 84 miesiące, zaś przy leasingu finansowym – 60 miesięcy. Co bardzo istotne, firmy najczęściej wybierają umowy trwające cztery lata.

Czy po leasingu trzeba odkupić samochód?

Gdy zakończy się umowa leasingu operacyjnego, leasingobiorcy przysługuje prawo do wykupu samochodu za preferencyjną cenę, jednak nie musi on z tego prawa korzystać. W przypadku zakończenia umowy leasingu finansowego prawo własności jest przenoszone na leasingobiorcę, jednak jest to obwarowane koniecznością  uregulowania wszystkich należności z umowy.

Rata leasingu – co jeszcze obejmuje ?

Rata leasingowa może zawierać ubezpieczenie, jeśli klient jest gotów skorzystać z tego produktu oferowanego przez leasingodawcę. W specjalnie skonstruowanej ofercie leasingobiorca może ponadto skorzystać z finansowania w ramach umowy leasingu z serwisem. W takiej umowie obok raty leasingowej występuje zwykle dodatkowo rata serwisowa. Co istotne, auto w leasingu objęte jest gwarancją producenta.

Wcześniejsze zakończenie umowy leasingu

Taki wariant jest możliwy, jednak wiąże się on z dodatkowymi kosztami. Wcześniejsze zakończenie umowy leasingu operacyjnego jest możliwe na wniosek leasingobiorcy, po wskazaniu przez niego nabywcy pojazdu i po uzyskaniu zgody leasingodawcy, o ile umowa trwała nie krócej niż okres odpowiadający 40% czasu normatywnej amortyzacji przedmiotu leasingu. W przypadku leasingu finansowego wcześniejsze zakończenie umowy jest możliwe na wniosek leasingobiorcy, ale pod warunkiem uprzedniej zapłaty przez niego sumy wszystkich należności przewidzianych w umowie leasingu, w tym przyszłych rat leasingowych.

Niezbędne dokumenty

Podstawowa sprawa to konieczność przedstawienia przez klienta danych rejestrowych firmy, dowodów osobistych osób upoważnionych do reprezentacji spółki, ewentualnie współmałżonków. Niezbędne jest także wyrażenie zgody na weryfikację w bazach. W przypadku wyższej wartości samochodu konieczne będzie również przedstawienie dokumentów finansowych w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.

Co w przypadku wypadku leasingowanego auta?

Przepisy Kodeksu Cywilnego opisują kwestię odpowiedzialności stron w przypadku wystąpienia szkody. Gdy do takiej sytuacji dojdzie, wówczas koszty naprawy pokrywane są z polisy OC sprawcy, jeśli do wypadku dojdzie nie z winy użytkownika. Jeżeli natomiast kolizja nastąpiła z winy użytkownika, koszt naprawy będzie ponoszony z jego polisy AC.

Gdy leasingowany samochód zostanie skasowany, to jest mamy stwierdzoną szkodę całkowitą, oznacza to formalną utratę pojazdu, w związku z czym umowa leasingowa wygasa. Wygaśnięcie umowy leasingu oznacza, że leasingodawca może zażądać od użytkownika spłaty przyszłych należności wynikających z umowy.

Leasing motorem gospodarki

100 miliardów złotych finansowania udzielonego w ciągu roku polskim przedsiębiorcom przez firmy leasingowe – takiego wyniku oczekuje branża leasingowa na koniec 2023 r. Z tego względu leasing coraz częściej jest nazywany motorem polskiej gospodarki, jest również najchętniej wybieranym przez przedsiębiorców zewnętrznym źródłem finansowania zakupu firmowych aktywów.

Dlaczego biznes wybiera leasing?

Według badania przeprowadzonego przez Indicator na zlecenie Związku Polskiego Leasingu w I połowie 2023 r., wśród mikro, małych i średnich przedsiębiorstw prawie połowa (46%) deklaruje wykorzystanie leasingu jako źródła finansowania aktywów do firmy (aktualnie lub w przeszłości). Na wybór leasingu jako optymalnej dla biznesu formy finansowania wpływają przede wszystkim: oferta cenowa, szybkość podejmowania decyzji, otwartość na negocjacje oraz korzystne rozwiązania podatkowe. Badane firmy korzystające z leasingu są zadowolone z tej formy finansowania i deklarują zamiar ponownego jej wykorzystania.

Na czym polega przewaga leasingu?

W przypadku pojazdów, które stanowią ponad 70% finansowanych przez leasingodawców aktywów, firmy najczęściej sięgają po leasing operacyjny. Co decyduje o popularności tej odmiany leasingu?

  1. W porównaniu z zakupem na kredyt – mniej formalności i potrzebnych do wglądu dokumentów, prostsze kryteria oceny zdolności leasingowej,
  2. Szybsza procedura, która dzięki postępującej cyfryzacji i rozwiązaniom takim jak System Dokumentów Strukturyzowanych ZPL, pozwala na znaczne przyspieszenie procesu przyznania leasingu na pojazd (do nawet mniej niż jednego dnia) i ograniczenie liczby błędów w składanych wnioskach,
  3. Przewaga leasingu operacyjnego nad chociażby finansowaniem zakupów za gotówkę wynika też z braku konieczności wydawania środków własnych przedsiębiorstwa. Można je wtedy przeznaczyć na rozwój biznesu.
  4. Kolejny atut leasingu operacyjnego: opłata wstępna (tzw. czynsz inicjalny) zwykle nie jest obowiązkowa, a jej wysokość zależy od zdolności leasingowej klienta.
  5. Leasing operacyjny z perspektywy podatkowej pozwala finansującemu (leasingodawcy) na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w czasie obowiązywania umowy. Z kolei korzystający (leasingobiorca) do kosztów uzyskania przychodu może zaliczyć całą kwotę raty i opłatę wstępną, o ile wartość auta nie przekracza ustawowych limitów.
  6. Korzystny dla leasingobiorcy jest także sposób opłacania podatku VAT. Jest on spłacany w częściach, razem z kolejnymi ratami leasingowymi. Dodatkowo, po upływie umowy leasingu korzystający może, ale nie musi wykupować samochodu.

Leasing finansowy – znacznie mniej popularny

Druga forma leasingu – leasing finansowy – ze względu na kwestie podatkowe jest bardzo podobny do kredytu i jest znacznie mniej popularny wśród leasingobiorców. W leasingu finansowym, odwrotnie niż w operacyjnym, samochód staje się częścią majątku leasingobiorcy, który amortyzuje pojazd. Po zakończeniu umowy i opłaceniu ostatniej raty pojazd przechodzi na własność firmy. Leasing finansowy ma też kolejną zaletę – dowolny czas trwania umowy. Leasingobiorca może więc dostosować okres leasingu do realiów swojej branży. Istnieją np. przedsiębiorstwa, które powinny wymieniać samochody na nowe co rok lub częściej (np. firmy wynajmu krótkoterminowego). Dodatkowo leasingobiorca do kosztów uzyskania przychodu może zaliczyć tylko odsetki od rat, a cały VAT musi zapłacić razem z pierwszą ratą.

Dla kogo leasing operacyjny nie będzie korzystny?

Wróćmy do leasingu operacyjnego. Jacy przedsiębiorcy nie powinni z niego korzystać? Na pewno ci, którzy potrzebują środków trwałych (nie tylko pojazdów), na okres krótszy niż 24 miesiące, a taki jest wymóg minimalnego okresu trwania umowy leasingu. Również ci, którzy potrzebują dokonywać przeróbek w leasingowanym aucie, maszynie czy urządzeniu.

Przy leasingu operacyjnym należy też pamiętać, że właścicielem aktywa pozostaje firma leasingowa. Z tego względu powinniśmy zgłosić się po akceptację niektórych działań, np. przy wyjeździe samochodem za granicę trzeba uzyskać od leasingodawcy pisemną zgodę, podobnie jak przy chęci zainstalowania haka holowniczego.

W większości przypadków, branż, sytuacji finansowej firm leasing, szczególnie operacyjny, będzie najkorzystniejszym rozwiązaniem na pozyskanie aktywów do przedsiębiorstwa.

Monika Constant

Prezes zarządu
Związek Polskiego Leasingu

Piotr Mieszkowski

Dziennikarz motoryzacyjny
IBRM Samar

Motoryzacja to jego pasja od dziecka, a dziennikarstwo kolejna, nabyta w czasie praktyk w radiu i prasie. Wieloletnie doświadczenie w portalach internetowych oraz agencjach prasowych. Dumny ojciec dwójki wspaniałych dzieci. Dziś spełniający się jako dziennikarz już wyłącznie motoryzacyjny, związany z IBRM Samar. Miłośnik dobrego kina i muzyki rockowej.

Zobacz również


Przeczytaj